บันทึกการเรียนรู้ครั้งที่ 2

บันทึกการเรียนรู้ครั้งที่ 2

การจัดประสบการณ์เพื่อพัฒนาความคิดสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย
Creative Thinking Experiences for Early Childhood

วันที่ 6 กันยายน พ.ศ. 2560

เวลา 11.30 - 15.30 น.

ความรู้ที่ได้รับ

➜ ทบทวนเพลงจากการเรียนคราวที่แล้ว

➜ ความหมายของความคิดสร้างสรรค์

➜ คุณค่าของความคิดสร้างสรรค์

➜ องค์ประกอบของความคิดสร้างสรรค์

➜ แนวคิดทฤษฎีทางความคิดสร้างสรรค์
➜ กิจกรรมที่ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์

♪ ความหมายของความคิดสร้างสรรค์ ♬

         ✦ Jellen and Urban - ความคิดสร้างสรรค์เป็นการคิดแบบอิสระในเชิงนวัตกรรม จินตาการ

         ✦ De Bono ความสามารถในการคิดนอกกรอบเพื่อนำมาแก้ปัญหา

         ✦ อุษณีย์ โพธิสุข กระบวนการทางปัญญาระดับสูงที่ใช้เพื่อสร้างสรรค์ เป็นอิสรภาพทางความคิด

♪ คุณค่าของความคิดสร้างสรรค์ ♬

         ✦ ช่วยลดความเครียดทางอารมณ์ 

         ✦ ตะหนักถึงคุณค่าของตนเอง

         ✦ เกิดความสนุกสนานเพลิดเพลิน

         ✦ ช่วยส่งเสริมสุนทรียภาพ

         ✦ เปิดโอกาสให้เด็กได้ค้นคว้า ได้ทดลอง ได้ประสบความสำเร็จ

♪ องค์ประกอบของความคิดสร้างสรรค์ ♬

Guilford แบ่งองค์ประกอบของความคิดสร้างสรรค์็เป็น 4 ด้าน

1.ความคิดคล่องแคล่ว (Fluency)

→ คิดหาคำตอบได้อย่างรวดเร็ว

→ สามารถเชื่อมโยงความสัมพันธ์ได้

2.ความคิดริเริ่ม (Originality)

→ คิดสิ่งใหม่และแตกต่างไปจากผู้อื่น

3.ความคิดยืดหยุ่น (Flexibility)

→ การดัดแปลงความคิด

4.ความคิดละเอียดลออ (Elaboration)

→ การคิดจากสิ่งเดิมให้มีความสวยงามยิ่งขึ้น

ลำดับขั้นของพัฒนาการทางความคิดสร้างสรรค์  Torrance ได้แบ่งเป็น 5 ขั้น

ขั้นที่ 1 แสดงออกถึงอิสระทางความคิด ไม่คำนึงถึงคุณภาพ

ขั้นที่ 2 งานที่่ผลิตต้องอาศัยทักษะบางอย่าง

ขั้นที่ 3 ประดิษฐ์สิ่งใหม่ๆโดยไม่ซ้ำใคร

ขั้นที่ 4 ปรับปรุงขั้นที่ 3

ขั้นที่ 5 คิดหลักการใหม่ๆ

♪ แนวคิดทฤษฎีทางความคิดสร้างสรรค์ ♬

⇨ ทฤษฎีโครงสร้างทางสติปัญญาของ Guilford อธิบายความสามารถของสมองมุษย์เป็นแบบจำลอง 3 มิติ

มิติที่ 1 เนื้อหา เป็นข้อมูลหรือสิ่งเร้าที่เป็นสื่อในการคิด เช่น ภาพ พฤติกรรม

มิติที่ 2 วิธีคิด เป็นกระบวนการการทำงานของสมอง

มิติที่ 3 ผลของการคิด การตอบสนองของข้อมูลหรือสิ่งเร้า

⇨ ทฤษฎี Constructivism  - เด็กเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง

⇨ ทฤษฎีของ Torrance  - ความคิดสร้างสรรค์เป็นกระบวนการของความรู้สึกต่อปัญหา แล้วรวบรวมความคิดเป็นสมมติฐาน และเผยแพร่ผลที่ได้จากการทดสอบ

ขั้นที่ 1 การพบความจริง

ขั้นที่ 2 การค้นพบปัญหา

ขั้นที่ 3 การตั้งสมมติฐาน

ขั้นที่ 4 การค้นพบคำตอบ

ขั้นที่ 5 ยอมรับผล

♪ กิจกรรมที่ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ ♬

1.คำถามที่ส่งเสริมความคิดคล่องแคล่ว - คิดให้ได้มากที่สุด

2.คำถามที่ส่งเสริมความคิดริรเิ่ม - คิดหรือทำสิ่งที่ยังไม่มีผู้ริเริ่ม

3.คำถามที่ส่งเสริมความคิดยืดหยุ่น - ได้คำตอบที่หลากหลาย

4.คำถามที่ส่งเสริมความคิดละเอียดลออ - คิดให้เห็นรายละเอียดปลีกย่อยต่างๆ

การตั้งคำถาม 5W1H

• Who ใคร

• What อะไร

• Where ที่ไหน

• When เมื่อไหร่

• Why ทำไม

• How อย่างไร

กิจกรรมสร้างเครื่องบินกระดาษ

• อาจารย์แจกกระดาษให้คนละ 1 แผ่น

• พับเครื่องบินกระดาษแบบใดก็ได้ออกมาคนละ 1 ลำ

• ยืนหลังฝากล่องแล้วปาเครื่องบินกระดาษให้ลงกล่อง

• มีโอกาสให้ 2 ครั้งในการปาเครื่องบินกระดาษ

กิจกรรมลากเส้นตามเสียงเพลง

• จับคู่กันและออกไปเลือกสีเทียนคนละ 1แท่ง แต่มีข้อแม้ว่าต้องออกไปทีละคู่

• อาจารย์เปิดเพลงและให้นักศึกษาลากเส้นตามจังหวะเสียงเพลงที่ได้ยิน โดยห้ามยกสีเทียน

• เมื่อหยุดเพลง ให้วาดรูปตามเส้นที่เราได้ลากไว้ ใช้จินตนาการของตนเอง

• นำผลงานมาไว้หน้าชั้นเรียน และอธิบายภาพที่แต่ละคู่วาดเป็นภาพอะไร

 

การนำความรู้ไปใช้

เปิดโอกาสให้เด็กได้เรียนรู้และจินตนาการอยู่บ่อยๆ ไม่ควรสร้างกรอบให้กับเด็ก และเอาใจใส่ต่อความคิดของเด็ก ส่งเสริมให้เด็กรู้จักการใช้คำถาม ที่สำคัญแสดงให้เด็กเห็นว่าความคิดของเด็กมีคุณค่า

การประเมินผล

ตนเอง: ร่วมกิจกรรมด้วยความสนุกสนาน

เพื่อน: สนุกไปกับกิจกรรม

อาจารย์: หากิจกรรมมาให้นักศึกษาทำทำให้ไม่เกิดความน่าเบื่อ